суббота, 21 декабря 2013 г.

İslamda qadının əri üzərindəki hüquqları

"Birinə bir qız uşağı müjdələnirsə, kədərindən üzü qapqara qaralar..." (Nəhl, 16/58)
Bu ayədə Allah (c.c) Cahiliyyət insanının qadına baxışını izah edər. Halbuki, "Allah dilədiyinə qız, dilədiyinə kişi, istədiyinə ikisini birdən verər, dilədiyini də sonsuz edər." (Şura, 42/49). Qadın da eynilə kişi kimi doğular, kişi kimi insan balasıdır. Şəfqətdə aralarını ayırırlarsa, ana ata məsul olarlar. Peyğəmbərimiz (s.ə.s.)'in vəsiyyətini güdməmiş olaraq, şəfaətdən məhrumiyyəti haqq edərlər. Cahiliyyət duyğularının insanlarda zaman-zaman dəyişdiyini bildiyi üçün, Əfəndimiz (s.ə.s.) qız uşaqlarının təhsilini xüsusilə vurğulayır və "üç, iki, hətta bir qız uşağını, haqqlarını qoruyaraq yetişdirən atanın, Cənnətdə onunla birlikdə olacağını" (Ibn Macə, ədəb3) eşitdirər. Uşağın qız doğulmasında da kişidə olduğu kimi, "şükür" olaraq "Akika" qurbanı kəsilər. Adı gözəl verilir, zəruri təhsili etdirilir. Lazımlı cinsi məlumatları anadan alır. Quranda və Sünnədə elmə təşviq edən heç bir nəs, qadınları bundan ayırmaz. Əksinə, laqeydliyə uğrayacaqlarını bildiyi üçün,Peyğəmbərimiz (s.ə.s.) xüsusilə qadın təhsilini tövsiyə etmiş, hüquqlarının qorunmasını əmr etmişdir. Onun dövründə "müctəhid" olan qadınlar yetişmişdir. (Məsələn, Rəsulullahla (s.ə.s.) 'ın zövcələri Aişə anamız bunlardan biridir.) Qadın, heç bir mövzuda kişidən ayrı tutulmadan böyüdülmüş və yetişdirilmiş, sıra evlənməsinə gəlmişdir. Kürəkən namizədini görməsi bir haqqı vəeyni zamanda bir sünnədir. Bəyənməzsə rədd edər, vəlilərin və kürəkən namizədinin israrı heç bir şeyi dəyişdirməz. Evlənərkən ağırlığını qoyar, kürəkən namizədindən istədiyi qədər "mihir" alır. Mihir onun Allah tərəfindən təyin olunmuş ən təbii haqqı və həyat zəmanətidir. Harcama sahəsi, qanuni çərçivədə tamamilə öz iradəsinə bağlıdır. Mehrini, ya da varsa digər mal varlığını, xeyir yolunda xərcləyə kimi ticari müəssisələrdə istifadə edə bilər, şirkətlər qurar, şirkətlərə hissə sənədləriylə ortaq olar, qazanar və qazandığını da istədiyi yerdə xərcləyər. Çünki öz ictimai təhlükəsizliyi, ərə getməklə zəmanət altına alınmışdır. Ev üçün və özü üçün lazımlı bütün zəruri xərclər kişinin öhdəliyindədir. Kişi paltarını və ya bəzək əşyalarını öz qazancınla al deyə bilməz. Öz varlığı ölçüsündə qadının nəfəqəsini təmin etmək məcburiyyətindədir. Saxlamayacaqsa evlənə bilməz. Evləndikdən sonra saxlamazsa qadının boşanma tələbi müsbət nəticələnir.Əri onu təhqiredə bilməz, onun həyat yoldaşı olduğunu unutmamaq məcburiyyətindədir, sıxılıb evində tək buraxa bilməz. Kişinin ən xeyirlisi, qadına ən yaxşı davranandır.

Комментариев нет:

Отправить комментарий